Deniz

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Deniz suyu niçin tuzludur?

Yirminci yüzyılın başlarında bilim insanları bu konuyu çok basit bir şekilde
açıklıyorlardı. Bu açıklamaya göre, her ne kadar nehirlerin suları tatlı ise de
içlerinde bir miktar da erimiş mineral vardır. Yataklarındaki bu mineralleri ve
içlerinde tuz bulunan kayaları erozyona uğratarak okyanuslara taşırlar. Bu
mineraller içinde en çok olanı kimya dilinde sodyum klorür (NaCl) diye
adlandırılan bildiğimiz sofra tuzudur ve bir daha karaya geri dönmez.

Bilim insanları bu teoriden yola çıkarak dünyanın yaşının da hesap
edilebileceğine inanıyorlardı. Ancak nehirlerdeki tuz oranı ile okyanuslardaki tuz
oranı mukayese edilerek yapılan hesaplamalarda dünyanın yaşı 300 milyon yıl
çıktı. Dünyamız ise gerçekte 4,5 milyar küsur yaşındadır.

Ayrıca bu teoriye göre denizlerdeki tuzun her geçen yıl artması gerekir. Her ne
kadar denizlerdeki tuz oranı bölgelere ve zamana göre değişiklik gösterse de
içindeki belli başlı elementlerin yoğunluklarının yüz milyonlarca yıl hemen
hemen aynı kaldıkları bilinmektedir. Öyleyse bu yüksek miktardaki tuz
başlangıçta denizlere nereden gelmiştir? Bilim insanları da tam olarak
bilemiyorlar ve emin değiller ama iyi bir tahminleri var.

Tuz iki çeşit atomdan yapılmıştır. Sodyum (Na) ve Klor (Cl). Bilim insanları
Sodyum'un ilk teoride olduğu gibi nehirler yolu ile karalardan denizlere
taşındığını, Klor'un ise dünya tarihinin ilk dönemlerinde, yer kabuğu ile yer
merkezi arasında kalan katmanlardan, okyanusların diplerindeki çatlaklar ve
volkanlar yolu ile denize karıştığını ve bu ikisinin birleşerek denizin tuzunu
oluşturduklarını tahmin ediyorlar.

Ama hala niçin denizlerin gittikçe tuzlu olmadığının cevabını alabilmiş değiliz.
Bilim insanları bunun açıklamasını da şöyle yapıyorlar: Tuz nehirler yolu ile
denizlere ilave edilmektedir,

 
ama aynı zamanda denizdeki diğer kimyasallarla birleşerek, okyanus
tabanındaki kayalar tarafından emilerek veya deniz suyunun çözeltisinden
ayrılıp çökelti haline gelerek bir şekilde deniz suyunun içinden eksilmektedir.

Yüz milyonlarca yıl, eksiltme ve ilave etme yolu ile deniz suyunun tuzluluk
oranını hep aynı tutan bu müthiş ayar gerçekten çok etkileyici.